Każdy wie, jak dokończyć  myśl zawartą w tytule i jaki ma ona sens metaforyczny. Głęboka mądrość ,jaka się w tym powiedzeniu kryje, wiąże się z wczesną edukacją, już od przedszkola, a nawet wcześniejszą, bo od domowego, rodzinnego środowiska. Dziecko chłonie świat, a rozbudzone w nim zainteresowania owocują rozwojem osobowości ,relacjami społecznymi  w dorosłym życiu. Z perspektywy czasu wiemy, że zainteresowania, nawyki i wiedza wpojone w dzieciństwie ,przynoszą niezwykłe rezultaty, ale trzeba na nie poczekać.. Dlatego czym skorupka nasiąknie za młodu, tym na starość trąci, a czego Jaś się nie nauczył tego Jan nie będzie umiał! Tym nieco moralizatorskim wstępem chcę zwrócić uwagę na ogromnie odpowiedzialną rolę przedszkoli w kształtowaniu osobowości najmłodszych pokoleń oraz na współpracę poetów ze Związku Literatów na Mazowszu z ciechanowskimi przedszkolami. Od wielu lat ciechanowscy poeci spotykają się z dziećmi ,czytając im własne, specjalnie napisane dla dzieci swoje wierszyki i bajki, a nawet je inscenizując, angażując przedszkolaków do aktywnego ich odbioru i przeżywania.  Tak miedzy innymi, zaczynając od najmłodszych, staramy się tworzyć i budować kulturę literacką społeczeństwa. 

  W tym -2024 roku kalendarzowym nawiązaliśmy bliższe kontakty z dyrekcją i nauczycielkami  przedszkoli: Niepublicznego Przedszkola „Dom Przedszkolaka Montessori” i  Miejskiego Przedszkola nr 2 w Ciechanowie. Wiosną zorganizowaliśmy w tych placówkach akcję charytatywną niosącą pomoc chorej członkini ZLM Mariannie Olkowskiej. Poetka pisząca bajki dla dzieci, a także malarka wymagała w chorobie stałej opieki, a głównie wielu zabiegów rehabilitacyjnych . Przedszkolaki, panie nauczycielki i opiekunki oraz dyrekcje przedszkoli ( panie: Iza Grabowska i Urszula Porowska) chętnie i z wielkim zaangażowaniem uczestniczyli w akcji popularyzowania bajeczek autorstwa Marianny Olkowskiej oraz publikacji Związku Literatów na Mazowszu, za co jesteśmy bardzo wdzięczni.

  Jesienią tego roku zostaliśmy zaproszeni przez panią dyrektor  Miejskiego Przedszkola nr 2 w Ciechanowie – Izę Grabowską  na odbywający się tam w październiku Tydzień Czytania. To stały punkt w wychowawczym programie placówki. W tym przedszkolu czyta się dzieciom często i dużo, bo organizowane jest też w innych terminach czytanie przez dziadków i rodziców. To wzmaga głód czytelniczy również w domu, jak twierdzą opiekunki grup-same dzieci domagają się przed snem poczytania bajeczki przez mamę lub tatę. W październikowym Tygodniu Czytania na spotkania z przedszkolakami zapraszani są jako lektorzy dorośli z różnych środowisk: politycy, urzędnicy, dyrektorzy innych placówek oświatowych, a w tym roku także literaci z  ZLM. W spotkaniu 22. października reprezentowali  Związek członkowie Zarządu: wiceprezes Piotr Kaszubowski i sekretarz Ewa Krysiewicz.  

  W jednej z przedszkolnych sal zgromadziły się wszystkie grupy przedszkolaków o dumnie i wyjątkowo brzmiących nazwach: Wynalazcy, Myśliciele, Detektywi, Tropiciele, Zdobywcy i Odkrywcy. Przed tak wyjątkowym audytorium można było mieć tremę, ale dzieci były wyjątkowo grzeczne. Lektorów słuchały w ciszy i skupieniu. Z ogromnym zainteresowaniem odbierały bajki o sprytnej myszce i łatwowiernym kocurze „W Poziomkowie” autorstwa M. Olkowskiej, historii gąsieniczki Klementynki W. Mazińskiego „Jak gąsieniczka mała motylem się stała, czy wiersze M. Stusińskiego i P. Kaszubowskiego. Niezwykle żywo reagowały na pytania o bohaterów bajek , trafnie ich charakteryzując oraz właściwie rozumiejąc morały utworów. Mądre, śmiałe, grzeczne i uśmiechnięte te nasze ciechanowskie przedszkolaki-wspaniałe dzieci. Wspaniałe jest też to, że chcą słuchać wierszyków i bajek, i uczyć się z nich tego, co dobre i złe  Na zakończenie spotkania delegacja najodważniejszych dzieci/ choć nieco onieśmielonych/ osobiście podziękowała nam za udział w spotkaniu, wręczając dyplomy oraz własnoręcznie  wyhodowane sadzonki truskawek. Tak więc nazwy grup nie są w tym przedszkolu pustosłowiem- odkrywcy i zdobywcy , zapewne też myśliciele i inni mają wiele przestrzeni do poznawania i działania. Spotkanie z przedszkolakami  było wyjątkowym i sympatycznym doświadczeniem. Po miesiącu wróciliśmy do nich z książeczkami M. Konopnickiej oraz wierszami i śpiewnikami utworów patriotycznych. Podarowaliśmy też dzieciom flety do nauki gry na tym instrumencie. / w załączeniu zdjęcia/. Jesteśmy przekonani, ze współpraca  z dyrekcją i podopiecznymi Miejskiego Przedszkola nr 2 w Ciechanowie zaowocuje nowymi projektami literackimi. Jesteśmy tez otwarci na współpracę z innymi przedszkolami w mieście. Sądzę, że w przypadku dzieci, jakie poznaliśmy w Miejskim Przedszkolu Nr 2 kierowanym przez panią Izę Grabowską, sprawdzi się mądre przysłowie : „Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”- zwłaszcza w dziedzinie zamiłowania do literatury i czytelnictwa.

Ewa Krysiewicz